ماجرای شکارچی که با شکستن تفنگش محافظ حیات وحش شد | همراهی شکارچیان انارکی با قرق‌بان امروز کویر مشجری

ماجرای شکارچی که با شکستن تفنگش محافظ حیات وحش شد | همراهی شکارچیان انارکی با قرق‌بان امروز کویر مشجری

همشهری‌آنلاین - مجیدجباری: در حاشیه کویر مرکزی، میان دشت‌های هیزم‌چاه و دامنه کوه الک، روایت متفاوتی از حفاظت شکل گرفته است؛ روایتی که قهرمانش شکارچی

همشهری‌آنلاین - مجیدجباری: در حاشیه کویر مرکزی، میان دشت‌های هیزم‌چاه و دامنه کوه الک، روایت متفاوتی از حفاظت شکل گرفته است؛ روایتی که قهرمانش شکارچی دیروزی است که سال‌ها رد حیوانات را برای شکار دنبال می‌کرد. غلامحسین حسنی پس از عمری شکار به پیشنهاد و حمایت محمدعلی حاجی‌محمدی اصفهانی، خیر و سرمایه‌گذار خصوصی این قرق تفنگش را کنار گذاشت و حالا قرق‌بان و سقای حیات‌وحش کویر شده است. این تغییر موجی ساخت که به دیگر شکارچیان منطقه هم رسید. خیلی‌ها به تشویق او سلاح شکاری را زمین گذاشتند تا بگویند فصل شکار برایشان تمام شده؛ آنها حالا در صف نگهبانان طبیعت کویر ایستاده‌اند.

زندگی کویری؛ از هیزم‌چاه تا خارکفتار

در دل کویر، هنگام گشت، غلامحسین حسنی در خودروی مخصوصی که برای سرکشی از منطقه از آن استفاده می‌کند، محدوده کاری‌اش را توضیح می‌دهد و به همشهری‌آنلاین می‌گوید: «از هیزم‌چاه تا مشجری و خارکفتار، تا لبه آسفالت. هدفمان حفاطت از پوشش گیاهی و حیوانات حیات وحش است. خدا را شکر که تا الان این حفاظت جواب داده. این پهنه که از ارتفاع ۹۶۰ تا ۱۹۵۰ متر گسترده شده، ترکیبی از دشت‌های باز، برآمدگی‌های کم‌ارتفاع و گودی‌زارهایی است که ویژگی اصلی‌شان سکوت طبیعت است؛ شرایطی که امکان زندگی گونه‌های حساس مانند جبیر، هوبره و روباه شنی را فراهم می‌کند.»

تاثیر خشکسالی بر تغییر رفتار مردم

یکی از نکات مهم روایت حسنی، تغییر رفتار در میان جامعه محلی است. او می‌گوید: «بعضی شکارچیان سابق انارک به سمت ما آمده‌اند و حالا بخشی از این حرکت حفاظتی هستند. خیلی‌ها بعد از سال‌های سال دیگر شکار نمی‌کنند. دلیل آن هم علاوه بر تغییر رفتار، خشکسالی است. من و هم‌نسل‌های من شکار می‌کردیم یا می‌فروختیم؛ حالا اما جوان‌های انارکی دیگر دنبال این کارها نمی‌روند. آقای حاجی محمدی چند سالی است علاوه بر مهار سیلاب در منطقه و تغذیه آب‌های زیرزمینی، حیات وحش کویر را هم زنده کرده و برایشان آبشخور ساخته ‌است. ما هم در این مسیر وظایفی داریم. این منطقه نمونه‌ای مهمی از زیستگاه‌هایی است که حفاظت از آن از صفر تاصد با همکاری مردم محلی، به‌ویژه شکارچیان سابق، و حمایت یک خیر و سرمایه‌گذار شکل گرفته است.»

بازگشت جبیر به کویر پس از سال‌ها

حسنی از بازگشت جبیر به منطقه پس از سالها خبر می‌دهد و می‌گوید: «دو سال پیش که شروع کردیم، در یک مسیر فقط یه رد کهنه جبیر را ثبت کردیم. الان بیش‌تر از ۳۰ جبیر در منطقه مشاهده شده است. بازگشت و افزایش جمعیت جبیر، نشانه‌ بهبود شرایط زیستگاهی است. گونه‌ای که حضورش از آرامش محیط برای این گونه حساس حکایت دارد.»

این مرد سقای حیوانات تشنه کویر است ؛ برای تشنگی حیوانات اشک می‌ریزم! | ماجرای زوج جوانی که پول سفر ماه عسل را نذر آبرسانی به حیوانات کردند گونه‌های نادر در دوربین‌های تله‌ای

این قرق‌بان انارکی می‌گوید: «آقای حاجی محمدی چند دوربین تله‌ای را هم در نقاط کلیدی منطقه نصب کرده‌است تا نظارت شبانه‌روزی فراهم شود. به غیر از پلنگ، خیلی از گونه‌ها دیده شده‌اند. حتی خزندگان نادر مثل اره‌دم(خاردم) که بیست سال است در این منطقه دیده نشده‌بود.»

اشاره حسنی به مشاهده و تلف شدن یوزپلنگ در اوایل دهه ۸۰، بخش دیگری از حافظه زیست‌محیطی منطقه را روشن می‌کند: «سال ۸۲ یا ۸۳ یوز دیده شده بود، فیلم آن را هم گرفته بودند، شاید اگر تجربه حالا را داشتیم، می‌توانستیم یوز را هم در منطقه حفظ کنیم. هیزم‌چاه البته هنوز کریدور بالقوه برای عبور یوز محسوب می‌شود، حتی اگر سال‌های اخیر ثبت مشاهده‌ای از آن صورت نگرفته باشد.»

حسنی درباره تعامل با مردم محلی توضیح می‌دهد: «من معتقدم حفاطت، با احترام و رفاقت در این منطقه پیش رفته است. ما حق بازرسی ماشین نداریم، ولی با صحبت و همکاری و رفاقت توانسته‌ایم موفق شویم.»

داستان تغییر مسیر زندگی

قرق بان انارکی در ادامه می‌گوید: «اسلحه‌ام را شکستم. الان بدون چشم‌داشت کمک می‌کنم؛ آبشخور می‌سازم، لایروبی می‌کنم، هرجا لازم باشد، حضور دارم. ۵۰ ساله هستم و کارم را دوست دارم. فرهنگ مردم هم خیلی فرق کرده، کسی دیگر دنبال شکار نیست.»

به گزارش همشهری‌آنلاین، هیزم‌چاه نمونه‌ زنده از تاثیر مشارکت محلی بر احیای زیستگاه‌های کویری است. جبیرها بازگشته‌اند، خزندگان نادر دوباره دیده می‌شوند و شکارچیان سابق، اکنون نگهبانان اصلی طبیعت‌ هستند. غلامحسین حسنی یکی از آن‌هاست که می‌گوید: «همان‌قدر که قبلا اشتباه کردیم، الان وظیفه داریم کمک کنیم.»